Nazwa "taniec brzucha" nie jest nazwą oryginalną. W krajach arabskich taniec ten nazywa się "raqs sharqi", co można przetłumaczyć jako "taniec wschodni", "taniec orientalny" lub "raqs al-hizzi". Nazywany bywa także tańcem orientalnym, co niektórzy mylnie odbierają jako określenie tańca wszystkich regionów Orientu, np. Indii i Chin, z którymi nie ma nic wspólnego.
Nazwę "taniec brzucha" wprowadzili przedstawiciele cywilizacji zachodniej (Francuzi). Pierwszy raz podobno użyto określeniadanse du ventre (fr. taniec brzucha) w stosunku do tańca Ouled Nail, tańczonego w miejscowości Bou Saada w Algierii. Charakteryzował się on tym, że tancerka poruszała wyłącznie mięśniem przepony. Potem to określenie rozszerzono na wszystkie tańce z Północnej Afryki oraz Bliskiego Wschodu, które wiązały się z charakterystyczną pracą brzucha tancerki.
Istnieje także inna błędna teoria na temat powstania tej mylnej nazwy. Zgodnie z nią termin taniec brzucha wywodzi się od zasłyszanego określenia beledi (jeden z gatunków tańca lub grupa rytmów), które zniekształcono do angielskiego belly dance. Nie jest to jednak prawda, gdyż termin belly dance pojawił się w języku angielskim jako tłumaczenie francuskiego danse du ventre
Wyróżnić można bardzo wiele odmian tańca orientalnego, a także tańce, które są z nim kojarzone lub się z niego wywodzą. Należy pamiętać o płynnych granicach i przenikaniu się odmian, różnicach występujących na terenach krajów oraz o tym, że każdy gatunek inaczej będzie wyglądał u danego nauczyciela (warto porównać na przykład klasykę egipską w wykonaniu Orit Maftsir i Lubny Emam).
Jeden z podziałów uwzględnia pochodzenie danego stylu: Egipt, Turcja, USA, Liban, Syria, Maroko, Tunezja. W przypadku nurtu tureckiego i egipskiego wyróżniamy dodatkowo: klasykę i tańce folklorystyczne, które wywodzą się też z innych rejonów Afryki Północnej i Bliskiego Wschodu. Osobną kategorią są odmiany będące fuzją tańca orientalnego oraz innych gatunków tanecznych.
- klasyczny taniec egipski, oriental, classical, egyptian, raqs sharqi - styl, którego nie można traktować jako jednolitej formy tańca z określonymi zasadami. Wynika to z różnic w muzyce. Różnorodne utwory możemy nazywać klasycznymi. Zazwyczaj są one trudne, nasycone emocjami. Mamy więc Megance - utwory skomponowane dla tancerek. Składają się z wejścia (entrance), zazwyczaj tańczonego z woalem, i dramatycznego zakończenia. Moga zawierać partie (w zależności od utworu) maksuma, folkloru jak saidi czy khaleegy, taksim (solo instrumentu), drum solo itp. W Megance tancerka może popisać się szerokim wachlarzem umiejętności technicznych, interpretacyjnych oraz znajomością zasad dobierania figur do odpowiednich rytmów czy instrumentów. Jest to taniec przeznaczony na sceny, naznaczony dużymi wpływami baletowymi. Inny rodzaj muzyki klasycznej to tradycyjne piosenki z egipskich filmów Złotej Ery, jak np. Tamra Henna czy Zeina. Mamy też rodzaj klasyki najtrudniejszy do interpretacji - tarab - tradycyjne pieśni arabskie znanych kompozytorów (Atrashe, Wahab), z których najbardziej popularne to te wykonywane przez Oum Kalthum - najbardziej znaną egipską pieśniarkę wszech czasów. Słynie ona z cudownego głosu i emocji, które wkładała w śpiew. Komponowali dla niej najlepsi kompozytorzy. Tancerka powinna dokładnie znać tekst piosenki, do której tańczy i zinterpretować go na równi z muzyką. Także dla publiczności odbiór tańca do pieśni Oum Kalthum może być bardzo trudny, zachodni widzowie nie zawsze potrafią go zrozumieć.
- klasyczny taniec turecki – styl, w którym charakterystyczna jest duża ruchliwość tancerki, przejawiająca się w rozprzestrzenianiu jej się po scenie. Nie jest to taniec statyczny, ma wiele elementów tańca romskiego. Dlatego nie brakuje w tym stylu figur odzwierciedlających temperament tancerki, takich jak podskoki, ekspansywne ruchy bioder, nawet elementy akrobatyczne. Natomiast ruchy rąk tancerek tańczących w tym stylu są miękkie i bardziej płynne niż u tancerek tańczących w stylu egipskim. Ponadto styl turecki charakteryzuje się mniejszą izolacją między ruchami górnych i dolnych partii ciała oraz użyciem zillisów (turecka nazwa saggatów) w tańcu. Swego czasu w Turcji mówiono, że tancerka brzucha, która nie umie grać na zillisach to nie jest tancerka brzucha. Ponadto przy głębszej analizie ruchów tancerki tureckiej można zauważyć, że jeśli przeprowadzimy linię łączacą oba kolce biodrowe, to w stulu tureckim będzie częściej używana powierzchnia ciała poniżej tej linii - odwrotnie niż w stylu egipskim. Tureckie tancerki brzucha były prekursorkami figury tanecznej zwanej "falą brzucha".
- Beledi, balady - taniec, z którego między innymi wywodzi się raqs sharqi oparty na rytmach z grupy beledi (masmudi mały i duży, saidi i maksum). Jest to taniec bardzo różnorodny, może być zarówno ekspresyjny i wesoły, jak i dramatyczny i pełny napięcia. Określenie baladi odnosi się zarówno do większości egipskich utworów tradycyjnych, jak i tzw. solo accordeon.
- Megeance - rodzaj klasycznego tańca orientalnego, który został stworzony na potrzeby dużej sceny. Charakteryzuje się zmienną muzyką, której poszczególne części są odmienne stylistycznie. Tancerka powinna zinterpretować odpowiednio każdą zmianę muzyki. Jest to typowy taniec konkursowy, szczególnie popularny w Rosji i innych krajach byłego ZSRR., przez niektórych zaliczany do klasyki egipskiej
- Drum solo - taniec wykonywany do utworu muzycznego, w którym używane są wyłącznie instrumenty perkusyjne typu dumbek, tabla, saggaty etc. Nie jest osobnym stylem tanecznym, a jedynie fragmentem występu scenicznego. Tancerka stara się swoim ciałem oddać uderzenia instrumentów, co często daje efekt zabawny i zalotny. W stylu amerykańskim ruchy często wywodzą się z poppingu i lockingu, są niesamowicie precyzyjne. Drum solo jest widowiskowe i efektowne, z tego powodu często stanowi kulminacyjny punkt programu występów danej tancerki.
- Raqs assaya (assaya – bambusowa laseczka) - taniec folklorystyczny (głównie folklor egipski) wykonywany najczęściej z jedną, czasami z dwoma, a nawet trzema laskami. Istnieje wiele odmian raqs assaya, wśród nich najpopularniejsze są taniec z laską saidi i taniec z laską beledi. Saidi jest tańczony zarówno przez kobiety, jak i mężczyzn, jednak w zależności od płci tancerza ma inny charakter. Beledi z laską jest wesołe i swobodne, większą rolę odgrywa w nim praca bioder.
- Fellahi - tradycyjny taniec popularny wśród rolniczej ludności północnego Egiptu (fellahów). Taniec ten, wykonywany w rytm fellahi, nawiązuje do codziennego życia rolników – przedstawia zbieranie plonów, noszenie wody w dzbanach itp.
- Debka, debke, dabke - tradycyjny grupowy taniec folklorystyczny, wywodzący się zLibanu, Palestyny, Syrii i Jordanii. Jest to taniec liniowy tańczony zarówno przez kobiety, jak i mężczyzn, dynamiczny i wesoły.
- Raks tahtib, tahtieb - najczęściej grupowy, wyłącznie męski taniec, pochodzący zGórnego Egiptu, z regionu Said, jeden z najstarszych egipskich tańców folklorystycznych.
- Khaleegy, raks na'ashat, neshat, nasha'ar, saudi, Golftanz, samri, Haartanz - folklorystyczny taniec kobiecy wywodzący się z regionu półwyspu Zatoki Perskiej. Cechą charakterystyczną tego tańca jest ruch głowy, w którym tancerka przerzuca włosy z jednej strony ramion na drugą. Ważnym elementem jest też strój, który stanowi obszerna suknia zwana thobe al nashaar. Jego znajomość jest dla tancerek ważna, ponieważ może pojawić się jako fragment megance.
- Melaya Leff, melaya laff (dosł. „zawinięta w chustę”), eskanderani, taniec aleksandryjski - taniec miejski, który nie ma tradycyjnego charakteru, wyraża przemiany, które zaszły wEgipcie na początku XX wieku, zwłaszcza jego otwarcie się Egiptu na Zachód i nowoczesność. Charakterystycznym rekwizytem tej odmiany jest duża prostokątna chusta, którą tancerka zalotnie rozwija, po czym z powrotem zawija się w nią i zarzuca sobie na ramiona. Kostium do melaya leff znacznie różni się od kostiumów do tańca brzucha i innych tańców folklorystycznych. Składa się on z sięgającej tuż za kolana, wąskiej sukienki, chustki z pomponami na głowę, pantofelków (również z pomponami) oraz obszernej, czarnej chusty.
- Raks shamadan, taniec ze świecznikiem - taniec wykonywany ze specjalnym kandelabrem, który tancerka nosi na głowie. Taniec ten stanowi echo jednego ze zwyczajów weselnych.
- Ghawazee, gawazee - taniec plemienia Romów (Cyganów) zamieszkujących Egipt, wykonywany przy akompaniamencietamburyna lub cymbałków.
- Andaluzyjski taniec arabski, muwaschahat, muashahat, muwashahat, taniec mauretański - pierwotnie wyłącznie grupowy, taniec arabski tańczony na dworach Kordoby i Grenady za panowania Maurów w Hiszpanii (w VIII – XV w). Taniec ten został zrekonstruowany w XX wieku przez Mahmouda Redę. Faraoński taniec, pharaonic dance/style, pharaonisch Tanz - współczesny taniec, który stanowi próbę rekonstrukcji antycznych, najczęściej sakralnych tańców egipskich. Charakterystycznym rekwizytem są świece i skrzydła Isis.
Belly dance show - inaczej fantasy bellydance - jedna z najnowszych odmian tańca brzucha. Wykorzystuje się często różnorodne rekwizyty, zaczerpnięte nierzadko z innych stylów tańca (miecze, skrzydła Izydy, woale, tace ze świecami, wachlarze, świeczniki, fan-veil, veil-poi, fire-poi) Charakterystyczną cechą są nietypowe stroje i dobór muzyki, tworzenie teatru tańca, nietypowa oprawa sceniczna (np. efekty świetlne) Jest również jedną z kategorii turniejowego tańca brzucha.Shaabi, shaábi, shaaby - styl tańca orientalnego, utożsamiany z pop-beledi, wykonywany do muzyki shaabi (współczesna popularna muzyka arabska, która bazuje na tradycyjnych rytmach, często radosna, z wyrazistym wokalem, nazywana niekiedy muzyką ulicy). Cecha odróżniającą shaabi od klasycznego raqs sharki znacznie większa swoboda.
- American Cabaret Style - styl wykształcony w XX wieku w USA. Według znanej tancerki Ansuyi powstał on w latach 60 i 70 XX wieku w amerykańskich klubach będących miejscem spotkań przedstawicieli wielu narodowości (szczególnie wschodnich). Muzyka i taniec mieszały się tam tworząc nowy, ciekawy styl, którego charakterystyczną cechą jest nacisk na widowiskowość i efektowność. Według Ansuyi to jednak improwizacja i dzielenie się własnymi emocjami są najważniejszym celem tancerki. Charakterystyczne elementy kabaretu amerykańskiego to praca woalem (inna niż np. w klasyce egipskiej) gra na saggatach i taniec na podłodze. Współcześnie często mieszany z Belly dance show.
- Tribal - fuzja "tradycyjnego" tańca brzucha (m.in. American Cabaret Style) oraz innych gatunków tanecznych, takich jak etniczne tańce północnoafrykańskie, indyjskie oraz flamenco. W ramach tej odmiany możemy wyróżnić American Tribal Styleoraz Tribal Fusion.
- Gothic Belly Dance, Raqs Gothique - fuzja tradycyjnego tańca brzucha, stylu tribal oraz subkultury gotyckiej. Cechą wyróżniającą tę odmianę spośród innych jest gotycka muzyka oraz strój.
- Bellywood - fuzja tańca orientalnego z tańcem z filmów indyjskich (Bollywood).
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz